Алексей Сидорович Шахурдин

(1899-1936)

Үөрэх наадатын өйдөөннөр ыаллыы сытар 7 нэһилиэк старосталара түмсэн 1907 сыллаахха Төҥүлүгэ оскуола аһар туһунан уураах ылыммыттара. 1907с алтынньы 7 күнүгэр биир кылаастаах, 4 группалаах 24 үөрэнээччилээх Төҥүлү оскуолата үлэтин саҕалаабыта. Оҕолор дьадаҥы дьон оҕолоро буоланнар мөссүйүөҥҥэ олорон үөрэммиттэрэ. Олор ортолоругар Алексей Шахурдин баара. Үөрэҕэр олус кыһамньылаах, бэрээдэктээх буолан холобурга сылдьара. Учууталларын олус убаастыыра, доҕотторугар көмөлөһөрө. Кылаастан кылааһы туйгуннук үөрэнэн бүтэрбитэ Бииргэ үөрэммит доҕотторо Саха сиригэр биллэр дьиҥнээх саха саарыннара этилэр. Ол курдук,чекист Петров Николай Васильевич, Иванов Тит Софронович, Баишев Гаврил Васильевич (Алтан Сарын) , Кычкин Иннокентий Васильевич о.д.а. Салгыы Якутскай куоракка учуутал үөрэҕэр киирбитэ. Үөрэҕин бүтэрэн Мэҥэ-Хаҥалас улууһугар Дьаҥхаады нэһилиэгэр учууталтан саҕалаабыта. 1932 с. Шахурдин Алексей Сидорович, Доллу бастакы үөрэхтээхтэриттэн биирдэстэрэ, бэйэтин чааһынай дьиэтин Балаҕаннаахтан көһөрөн киллэрэн Төҥүлү оскуолатыгар анаан биэрбитэ. Үөрэх сайдыы тэнийэригэр олук буолбута.

       Дириҥ билиилээх, дойдутугар олус бэриниилээх, патриот киһини төрөөбүт дойдутугар Төҥүлүгэ директорынан анаабыттара. Үөрэнээччи ахсаана элбээбитэ. Алексей Сидорович элбэхтик туруорсан икки этээстээх улахан типовой оскуоланы туттарбыта. Чугастааҕы нэһилиэктэн элбэх оҕо үөрэх сайдыы суолугар киирбиттэрэ. Методическай үлэ күүскэ барара. Пионерскай, комсомольскай үлэ киэҥник ыытыллара.

Оҕолор үөрэҕинэн эрэ бүппэттэр этэ. Кырдьаҕастарга  көмөлөһөллөрө, концерт көрдөрөллөрө, субботниктарга үлэлииллэрэ. Пионерскай сбордары, араас күрэхтэһиилэри көхтөөхтүк ыыталлара. Алексей Сидорович нэһилиэк олоҕор эмиэ олус көхтөөхтүк кыттара.

Улахан дьиэ кэргэн тапталлаах аҕата этэ. Уолаттарын куруук илдьэ сылдьан үлэҕэ, булка үөрэтэрэ. Олус кыһамньылаах аҕа этэ. Уолаттара эдэр саастарыгар сэллик ыарыыттан олохтон барбыттара. Бииргэ төрөөбүт убайа Михаил Сидорович кэргэниниин учууталлар этилэр. Кини сиэн бырааттара, балтылара , кийииттэрэ учуутал идэтин баһылаабыттара. Шахурдиннар учительскай династиялара киэҥ 2007с оскуола 100 с юбилейыгар Төҥүлү оскуолатыгар Саха саарына, меценат, директор Шахурдин Алексей Сидорович аата иҥэриллибитэ.